سامانه‌های پژوهشی (Research Information Systems) به عنوان سیستم‌های نرم‌افزاری و پایگاه‌های داده مخصوص تحقیقات علمی و تکنیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سامانه‌ها شامل اطلاعاتی از جمله مقالات علمی، کتب، پایان‌نامه‌ها، پروژه‌های تحقیقاتی، اسناد تجاری و غیره می‌شوند. اهمیت این سامانه‌ها به دلیل این است که تحقیقات علمی در دنیای امروز به مراتب پیچیده‌تر و گسترده‌تر شده و نیاز به مدیریت منابع و دسترسی به اطلاعات دقیق و سریع دارد.

البته تنها ایجاد یک سامانه پژوهشی به تنهایی کافی نیست. برای موفقیت این سیستم‌ها، عوامل مهمی وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند:
a. کیفیت و دقت اطلاعات: اطلاعات موجود در سامانه‌های پژوهشی باید دقیق و قابل اعتماد باشند تا تحقیقات اساسی را بهبود ببخشند. همچنین، اطلاعات باید به روز و کامل نگهداری شوند.
b. سهولت دسترسی: سامانه‌های پژوهشی باید امکان دسترسی آسان به اطلاعات را فراهم کنند. این دسترسی می‌تواند از طریق وب، نرم‌افزارهای مخصوص، یا اپلیکیشن‌های موبایل انجام شود.
c. تنوع منابع: سامانه‌های پژوهشی باید دسترسی به منابع متنوعی از جمله مقالات، کتب، و اسناد تحقیقاتی را فراهم کنند. این تنوع منابع به تحقیقات چندگانه و بررسی مسائل از زوایای مختلف کمک می‌کند.
d. پشتیبانی فنی: به عنوان یک سیستم نرم‌افزاری، سامانه‌های پژوهشی نیاز به پشتیبانی فنی و به‌روزرسانی دارند تا از عملکرد بهتری برخوردار باشند.

a. تحقیقات علمی: دانشمندان و پژوهشگران می‌توانند از سامانه‌های پژوهشی برای جستجوی اطلاعات، انجام تحقیقات، و انتشار مقالات علمی استفاده کنند.
b. مدیریت پروژه: سامانه‌های پژوهشی به مدیران پروژه کمک می‌کنند تا منابع و پیشرفت پروژه‌ها را بهبود بخشند.
c. آموزش و آموزش عالی: دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی می‌توانند از این سیستم‌ها برای تدریس و آموزش استفاده کنند.
d. مشاوره تحقیقاتی: مشاوران تحقیقاتی و استادان می‌توانند به دانشجویان و پژوهشگران در تحقیقات و پروژه‌های شان کمک کنند.